Tüysüz kedi ırkı denildiğinde ilk akla gelen kedi ırkı Sfenks kedisidir. Tamamen kendine özgün yapısı ve özellikleri ile en dikkat çekici kedi ırkıdır. Muhteşem zekası, iyi huylu oluşu ve dost canlısı olma özellikleri ile insanlar tarafından tercih edilen bu kedi ırkının oldukça tatlı vücut yapısı bulunmaktadır. Sfenks (Sphynx) kedisi zarif doğası ile Mısır kedisi olarak da bilinmektedir. Antik Mısır döneminde firavunlar tarafından beslenilen bu kedi ırkının anavatanı Kanada'dır.
Donuk bir antik mısır heykeli görüntüsü ve vücudunda ki kırışıklıklar ile eşsiz görünüme sahiptir. Bu görüntüsünün tam aksine oldukça sıcak kanlıdır ve enerjisi ile oldukça hareketli bir ırktır. Bu kedi ırkı insanlara iyi anlaşır ve dostluğu samimidir.
Sfenks Kedisinin Tarihçesi
Oldukça maceralı bir geçmişe sahip olan Sfenks Kedisi 1966 tarihinde Toronto'da genetik mustasyon sonucu doğan kedi ırkıdır. Toronto'da kısa tüylü bir kedinin doğal genetik mutasyon sonucunda doğan sfenks kedisinin ismi Prune'dir. Doğar doğmaz büyük bir ilgi ile karşılanan bu kedi cinsi ilk başlarda çok iti görünmüştür. Yeni doğan erkek kedisinin kendi ebevenyleri ile çiftleştirilip yeni kürksüz yavrular elde edilmiştir. Sfenks kedisi 1968 tarihinde düzenlenen kedi şampiyonası programında birincilik ünvanı kazanmıştır ve bir kedi ırkı olarak resmen tanınmıştır.
Tüysüz üretim denemelerinde birçok yavru kedi ne yazık ki ölmüştür. Ölüm oranlarının hızla yükselmesine karşın kedi kulüpleri ölümlere karşı sessiz kalmamıştır. 1971 tarihinde sfenks kedisine verilen ırk tescili iptal olmuştur.
Kedi yetiştiricileri ise hiçbir şekilde son bulmuyor, birçok kedi yetiştiricisi o tarihlerde tekrardan tüysüz kedi ırkı için çeşitli çalışmalara başlamıştır. Sfenks kedisi 1978 tarihinde Kanada'dan Hollanda'ya çiftleştirilmek için gönderilmiştir, Hollanda'da ise Devon Rex kedi ırkı ile çiftleştirilmiştir.
Devon Rex çifti ile ilk deneme sonucunda olumlu sonuca ulaşılmıştır. Sfenks kedisi artık genetik tehlikelere karşı maruz kalmayacaktı ve daha sağlıklı ırk oluşturulmuştur.
Kedi ırkı olma statüsünü 2002 tarihinde Cats Fanciers’ Assocination (CFA) tarafından geri verilmiştir. Saygın sicil merkezleri tarafından da tekrar tescillenmiş ve hiçbir engel kalmamıştır. Hayvan koruma kuruluşları ve dernekleri sfenks kedisinin yetiştirilmesine karşı çıkmıştır. Her ne kadar bu tür durumlarla karşılaşsa da Sfenks kedisi Dünyanın en popüler kedi ırkı özelliğini korumaktadır.
Sfenks Kedisi Karakteri
Sfenks kedileri genel olarak iyi huyludur. Sahipleri tarafından sürekli ilgi ister, gittikleri her ortamda dikkatleri üzerine çekmek için ellerinden geleni yaparlar. Dış görünüşü gibi karakteri de eşsiz olan bu kedi ırkı sahiplerine karşı çok sadıktır. Sahipleri nereye giderse gitsin peşlerinden ayrılmazlar. Meraklı gözlerle onları yakından takip ederler. Evde koltuğa oturduğunuzda hemen yanınıza sokulur, kitap okuduğunuzda sizi izler, uyuduğunuz zaman yatak odanızın kapısından ayrılmazlar.
Sahipleri tarafından ilgisiz kalan bir sfenks kedisi sürekli mırıldanır. Konuşmayı seven bu ırk sahipler ile konuşmak için çeşitli sesler çıkartabilir. Sfenks kedisi aynı zamanda duygusal tavırları ile dikkatleri üzerine çeker. Sahibi tarafından yalnız bırakılmayı hiç sevmeyen bu ırk, yalnız kaldığı zaman anında mutsuz hale bürünür. Uzun süre yalnız kaldığında ise çeşitli psikolojik sorunlara maruz kalabilir, bu sebepten ötürü uzun yola gideceğiniz zaman sfenks kedisini de yanınıza almalısınız. Evcil hayvanlara da iyi anlaşabilmektedir.
İnsanlarla en iyi anlaşan kedi ırkıdır
Psikolojik olarak çöküntüye uğramış kişiler terapilerinde sfenks kedi ırkının olumlu sonuçlar verdiği tespit edilmiştir. İnsanlarla en iyi anlaşan kedi ırkı özelliğini terapi sayesinde kazanmıştır.
Çok hareketli bir ırktır
Sfenks kedisi donuk görüntüsünün aksine çok enerjik bir ırktır. Oyun oynamayı seven bu ırk, sahipleri ile oyun oynadığında kolay kolay yorulmazlar. Dikkat çekmek için herşeyi yaparlar, bir yerlere tırmanır, kucağınıza atlar ya da misafir geldiğinde omzuna çıkar.
Sfenks Kedisinin Çocuklarla İlişkisi
Sfenks kedisi kendisini rahatsız edecek ya da zarar verecek hareketlerle karşılaşmadığı taktirde kolay kolay kimseye zarar vermez. Yaşlı, genç, çocuk yaş gözetmeksizin tüm insanlara karşı eşit mesafelidir. Çocuklar gibi oyun oynamayı, birşeyler öğrenmeyi ve ilgi çekmek gibi dürtülere sahip olan Sfenks kedisi bu özellikleri ile çocuklu aileler için ideal kedi ırkıdır. Evde tek başına büyüyen bir çocuğunuz varsa, çocuğunuzun kişise lgelişimi açısından sfenks kedisi büyük katkı sağlayacaktır bundan emin olabilirsiniz.
Evcil Hayvanlarla İletişimi
Sfenks kedisinin karakter özelliklerinde sıcak kanlı olduğunu söylemiştik. Evcil hayvanlara karşı da sevecen davranışlar sergileyen sfenks kedisi, evcil hayvanlarla iyi ilişkiler kurabilmektedir. Evde yalnız yaşayan ve birden fazla evcil hayvan bakan insanlar, bir yere gittiklerinde sfenks kedisinin evde bulunan diğer evcil hayvanlar ile iyi vakit geçirdiğini ve yalnızlık sorunu çekmediğini belirtmişlerdir.
Eve yeni bir evcil hayvan getirecekseniz öncelikle tanışma sürecini iyi kontrol etmelisiniz. Güvenli bir ortam sağlamanız ve birbirleri ile iyi anlaşana kadar gözetim altında tutmanız gerekiyor.
Sfenks Kedisinin Özellikleri
Vücudunun tamamen tüysüzdür, fakat dokunduğunuzda kadife hissini hissedebilirsiniz. Kürkümsü bir doku yapısı olan derisinde çok ince ve çok kısa tüyler çok narindir o tüyleri dokunmadan hissetmeniz imkansızdır. Kuyruk, pati, kulakların dış yüzeyinde ve burun bölgesinde bu tüyler daha yoğundur.
- Sfenks kedisinin diğer kedilerden farklı vücut özellikleri
- Ön ayaklarına göre arka bacakları daha uzundur ve güçlüdür.
- Erkekler dişilere göre daha ağırdır ve daha iridir.
- Dişilerin boyun kısmında kas yoktur, erkeklerin boyun bölgesi ise kaslıdır.
- Bir sfenks kedisinin ağırlığı 2,5 kg ila kg arasındadır,
- Tüysüzdür,
- Kürk rengi : Kırmızı, Beyaz, Siyah, Lavanta, Kaplumbağa Kabuluğu, Sivri, Tekir ve Vizyon gibi farklı renkler olmaktadır.
- Sağlıklı bir sfenks kedisi ortalama 9 ila 16 yıl arasında yaşamaktadır.
Sfenks Kedisinin Bakımı
Sfenks kedisinin tüysüz olması bakıma ihtiyaç duymayacağı anlamına gelmez. Bazı insanlar tüysüz olması sebebiyle bakıma ihtiyacının olmadığını düşünerek birçok bakımı yapmaz, bu tamamen yanlış bir davranıştır.
Sfenks kedisi sahiplenecekseniz, vücudu için özel yağlar ve losyonlar bulunmaktadır. Haftanın belirli günleri vücuduna yağ ve losyon sürmelisiniz. Bir sfenks kedisinin derisine yağ ve losyon sürülmezse belli bir zaman sonra deri hastalıklarına maruz kalabileceğini unutmamalısınız. Vücut yağlarını ve losyonunu sürdükten sonra kesinlikle yıkamalısınız, evin içine yağlar damlamaması için banyoyu unutmayınız.
Sfenks kedisine yavru yaşlarda banyoya alıştırmalısınız, yaşı ilerledikçe kendisi banyoya giderek temizlenmeyi isteyecektir.
Sfenks kedisi diş eti hastalıklarına yatkındır, bu sebepten ötürü haftalık ağız bakımı kesinlikle yapılmalıdır. Göz kenarlarında akıntı problemine karşı tetikte olmalısınız, akıntı olduğu an silmelisiniz. Kulaklarda pislikler oluşursa, bir tutam pamuğu elma sirkesine bandırarak kulak temizliğini yapabilirsiniz. Kulak çöpünü hiçbir zaman kullanmayın.