İran kedisi (Persian Cat) muhteşem görünümleri ve sessiz sakin yapıları ile en popüler kedi ırkları listesinde yer almaktadır. Fars kedisi olarak da bilinen iran kedisi basık burunları, sıkı ve tüylü boyunları, basık burunları ve uzun tüyleri ile bakımları zor kedi cinsleri arasında yer alıyor. En eski kedi ırkı özelliğine sahip olan iran kedisi karakteri ve uzun tüyleri ile senelerdir en çok tercih edilen kedi ırkları arasında yer alıyor. Yüzlerce yıldır insanların hayatında olan bu kedi ırkı İran Coğrafyasında 17. yüzyıldan itibaren görülmeye başlanmıştır. Dünyada ve diğer Avrupa ülkelerinde yayılması ise 1600 tarihinde başlamıştır.

Basık yüzü ve basık burnu yüzünden gözlerde oluşan sıvı içeri doğru akmaz ve dışarı akar. Bu yüzden gözü  ya da burnu enfeksiyo kapmaz.

İran Kedisinin Özellikleri

İran Kedisinin Fiziksel Özellikleri

• İran kedisi uzun tüylere sahip olduğu için sanılanın aksine daha iri görünüme sahiptir. O kadar uzun boylu tüyleri olmasa aslında o kadar büyük bir kedi olmadığını net şekilde görebilirsiniz.
• Yetişkin dişi cinsi iran kedisinin ortalama vücut ağırlığı 4 kilo ile 6 kilo arasında değişir, boyları ise 23 cm ile 35 cm arasında değişmektedir.
• Yetişkin erkek cinsi iran kedisinin vücut ağırlığı ise 3 kilo ile 5 kilo arasında değişir, boyları ise 23 cm ile 38 cm arasında değişmektedir.
• Orta büyüklükte kediler sınıfında yer alan iran kedilerinin bacakları kalındır ve kısadır.
• İran kedilerinin en belirgin fiziksel özellikleri kalkık ve basık burunlara sahip olmasıdır. Sadece iran kedilerinde görülen bu ilginç görünüş bazı sağlık sorunlarına yol açmaktadır.
• İran kedi ırkının gözleri yuvarlaktır ve koskoca gözlere sahiptir. Göz rengi ise yeşil, mavi, parlak bakır ve yeşil renklerine sıkça rastlanılır.
• Tüy rengi siyah, beyaz, duman rengi, sarı, mavi-krem, beyaz renklerinde görülür. Çift renkli iran kedileri de vardır, mavi, beyaz üzerine leylak rengi ya da lekeli tüylere de sahip olabilirler.
• Sağlıklı bir iran kedisinin yaşam süresi 12 yıl ile 17 yıl arasında değişmektedir.

İran Kedisinin Karakteri

Çok uzun süre hareket etmeden de yaşamını sürdürebilirler, genel olarak çok tembel bir ırktır. Sahibinin kucağında oturmaya bayılan iran kedisi sahiplerinden sürekli ilgi bekler. Çocuklu ebeveynler için ideal bir kedi ırkı olan iran kedisi çocuklarla iyi anlaşır. Fakat çocukların bu kediye zarar vermemesi gereklidir, zarar verirse savunmaya geçeceği için istemeden de olsa çocuklara zarar verebilirler. İran kedileri ailesi ile iyi geçinmek ister. Bu kedi ırkı hassas olmalarına rağmen yüzyıllar boyunca evde beslenmiştir. İnsanlarla iletişim kurma konusunda çok iyidir.  Sahiplerine karşı bağlıdır, bir köpek gibi sahibi nereye giderse iran kedisi de oraya gider.

Sessiz sakin bir yaşamı tercih eden iran kedileri gürültülü ortamları asla sevmez. Sürekli ortam değişikliğinden de nefret eder. İran kedisi çok zekidir, çok çabuk öğrenir ve sevecen bir karaktere sahiptir.

İnsanlarla iletişimi gayet iyidir, diğer evcil hayvanlarla da iyi geçinirler. Sakin yapıları yaşının ilerlemesi ile daha da çok hareketsiz düşer. Tembel bir kedi olarak bilinen iran kedileri oyun oynamayı çok sever, fakat oyun oynamaktan çabuk sıkılır ve sıkıldığında da uyumak ister.

Çalışan birisiyseniz bu kedi ırkı tam size göre. Fakat fazla uzun süreli yalnızlığa terk edilmemelidir. Mesela sabah gidiyorsanız ve akşam geliyorsanız bu kedi ırkı pek sorun çıkartmaz. 1 hafta ya da 1 aylık sürede yalnız kalırsa ayrılık kaygısı ortaya çıkabilir. Uzun süreli bir seyahat edecekseniz bu kedi ırkını yanınızda götürmenizde fayda var.

İran Kedisinin Tarihçesi

İran kedisinin kökeni yüzyıllar öncesine kadar uzanmaktadır. Eski Fars İmparatorluğu döneminde keşfedilen bu kedi ırkı ilk olarak mezopotamya'da ortaya çıkmış daha sonra anavatanı İran ve Türkiye topraklarında ortaya çıktığı bilinmektedir. Denizciler tarafından yaygınlaştırılan bu kedi ırkınının diğer Avrupa ülkelerinde görülmesi 1600'lü tarihlere kadar dayanmaktadır.

Muhteşem görünümü ve uzun tüyleri ile tarihin sayfalarında yer alan iran kedileri, birçok farklı ülkede insanlar tarafından sahiplenilerek bakılmaya başlanmıştır. 1600 tarihinde Viaggi Di Pietro della Valle ile ilk defa İtalya'ya getirilmiştir. Daha sonralarında ise Claude Fabri De Peiresc tarafından Fransa'ya götürülen iran kedisi Fransa'da da popülerliğini sürdürmüştür. İngiliz Kraliçesi Victoria'nın aşırı ilgisi ile 1900 tarihinde popülerliğini daha da arttırmıştır.

Amerika'ya ve Avrupa'ya giden iran kedilerinin tüyleri bembeyazdır, gözleri ise mavidir. Amerika'da 1800 tarihinden itibaren görülen iran kedileri popülerliğini hiçbir zaman kaybetmemiş ve en çok sevilen kedi ırkı özelliğini devam ettirmiştir.

İran Kedisinin Bakımı

Diğer kedi ırklarına nazaran iran kedisinin bakımı daha fazladır ve uğraştırır. İran kedilerinin uzun tüylü olmasından ötürü tüylerde dolanmalar ve kıtık problemleri ortaya çıkabiliyor. Bu problemlerin ortaya çıkmaması için her gün düzenli olarak özel kedi tarağı ile taramalısınız. Bazı iran kedisi sahipleri bu kedi ırkını ara sıra traş ettirir. Traş ettirmelerinin sebeplerinden birisi ise genital bölgesinde bulunan tüylere kaka yapışmaması içindir. Bu kedi ırkı dışarıda tuvaletini yapmayı sever, ev içerisinde kedinize özel tuvalet bölümü yaptıysanız bile orada tuvalet ihtiyacını gidermeyi kabul etmeyecektir ve dışarıda tuvaletini yapmayı kabul edecektir. Tüm bunlara rağmen tıplı bir bebek bakıyormuş gibi kedinizin tuvalet sonrasında genital bölgesini ıslak mendille temizlemeniz gerekecektir.

Bazı kediler banyo yapmayı hiç sevmez. Fakat kedinizin sağlığını ve bakımını kolaylaştırması için banyo şarttır. İran kedisinin göz bölgesinde akıntı olur, bu akıntı temizlenmezse göz yaşı lekesi görünümü ortaya çıkar. Bu sorunlarla uğraşmamak için kedinizi haftada bir banyo yaptırmalısınız. Her gün düzenli olarak göz çevresini ıslak bir bez ile temizleyiniz, kedinizin enfeksiyon kapmaması için çok önemlidir.

İran kedisini sahiplendiğinizde ilk işiniz diş fırçalama eğitimi vermenizdir. Kedinize günlük diş bakımı mutlaka yapın, hiçbir zaman ihmal etmeyin. Bu kedi ırkının bakımı biraz zordur, fakat asla pes etmeyin.

İran Kedisinin Sağlık Durumu

Safkan ve melez kedi ırklarında genetiksel hastalıklar ortaya çıkabilir. İran kedileri ise genetik olarak birçok hastalığa ne yazık ki yatkındır. İran kedisinin genetiksel hastalıklara yatkın olmasının sebebi ise yüz yapılarından kaynaklanmaktadır.

İran Kedisinde Görülebilecek Bazı Rahatsızlıklar

• Solunum yetmezliği ,
• Düzgün şekilde sıralanmamış dişleri diş kapanık bozukluğunu ortaya çıkartır.
• Gözlerinde ki akıntılar
• Göz kapaklarının içe doğru dönmesi (cherry eye),
• Sıcak havalarda iran kedisinde düzensiz nefes alma, kalp atışında anormallik gibi rahatsızlıklar orataya çıkabilir.
• İran kedisinde yaş ilerledikçe böbrek yetmezliği ortaya çıkabilir. Bu hastalığa tedbir olarak kedinize DNA testi yaptırabilirsiniz.
• Ciltte aşırı yağlanmadan ötürü sebore cilt problemi ortaya çıkabilir. Tüy kaybı, kızarıklık ve aşırı kaşınma başlıca belirtileridir.

Yukarıda yer alan hastalıklar her iran kedisinde kesinlikle görülebilecek diye bir kural yok. Kedinizin sağlıklı bir yaşam sürmesi için veteriner kontrolü şarttır.

İran kedisi sahiplenmek için "iran kedisi ilanlarına" göz atabilirsiniz.